Psikoterapi Süreci: Nedir, neler beklenme(me)lidir?

Psikoterapiye başlama kararı, genelde bilinçli ve önceden düşünülmüş bir karardır ve hayatımızdaki her kritik adımımızı yeni bir aşama olarak değerlendirdiğimiz gibi; danışan da, psikoterapi sürecini onun hayatını olumlu yönde geliştirebilecek bir aşama olarak değerlendirme eğilimindedir. Bununla birlikte, danışan terapi odasına birçok beklenti (ve de umut) getirmektedir. Genellikle bu beklentiler, yeni bir durumun algılayışına uygun olarak idealize edilmiştir.

Terapistin danışanın yerine kararlar vereceği ve tavsiyelerde bulunacağı ya da terapiden hızlı bir şekilde herhangi bir sonuç alınacağı yönünde beklentilere çok rastlanır; burada genellikle sorunlarla nasıl başa çıkacağını bilememesi nedeniyle danışanın yoğun kaygılarıyla ilişkili olan duygusal acıdan kaçınma isteği etkili olmaktadır.

Burada danışan ile psikolog arasındaki ilişkinin sınırlarına değinmek gerekiyor.

• Psikoterapi, haklı veya haksız belirleme çalışması değildir.
• Psikoterapi sürecinde olumsuz olarak algıladığınız bir özelliğiniz için cezalandırılmazsınız.
• Psikolog sizi terk ya da reddetmez. Bazı durumlarda sizi başka bir terapiste ya da uzmana yönlendirebilir; ancak bu seçenek, siz kendinizi hazır hissettiğinizde uygulanacak ve beraber alacağınız bir karar olacaktır.

Bir psikoterapi sürecinde danışan;

• farkında olma ve anlamayı,
• yansıtabilmeyi,
• algılamayı,
• duyma ve dinlemeyi,
• orantılı tepki verebilmeyi,
• engelleri görme ve üstesinden gelebilmeyi,
• sorumluluk almayı,
• ötekiyle birlikte hareket edebilmeyi öğrenir.

Danışma ve terapi sürecinde;

• sizin adınıza hazır kararların alınacağını,
• tavsiyelerde bulunulacağını,
• her eyleminizin sürekli onaylanacağını,
• bütün davranışlarınızda haklılık payı aranacağını,
• size hep övgü veya teselli ile yaklaşılacağını,
• sürecin her zaman eğlenceli olacağını beklemeyin.

Ayrıca seanslar süresince,

• susabileceğiniz;
• terapistin de susabileceği,
• beğenmeyeceğiniz gerçeklerle yüzleşebileceğiniz;
• bağırabileceğiniz;
• öfkelenebileceğiniz;
• ağlayabileceğiniz;
• ortamı terk etmeyi isteyebileceğiniz;
• terapistin söyleyeceklerinden hoşlanmayabileceğiniz de olasıdır.